Polatlı’da Radyoaktif Atık Bertaraf ve Depolama Yerleşkesi kurulacağı iddialarını Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanına sorduk

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Aşağıdaki soruların Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan BAYRAKTAR tarafından Anayasa’nın 98’inci ve İçtüzüğün 96’ncı ve 99’uncu maddeleri gereğince yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederim.

  İbrahim AKIN

İzmir Milletvekili

Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu’nun (TENMAK) 2023 yılı faaliyet raporunun 150. sayfasındaki Amaç 6- Hedef 2: TENMAK 2022-2026 Stratejik Planı Hedef Kartı, başlıklı tabloda, “H6.2: Radyoaktif atık tesisi kurulacaktır” ifadesi yer almaktadır. Aynı sayfada yer alan, Amaç 6- Hedef 2: 1 Ocak 2023-31 Aralık 2023 Dönemi Değerlendirme Tablosu’ndaki performans göstergesinden ve “Hedefe İlişkin Değerlendirmeler” kısmından anlaşıldığı üzere Türkiye sınırları içerisinde nükleer atık bertaraf tesisi kurulması söz konusudur. İlgili raporda bu tesisin nereye yapılacağı belirtilmemiştir ancak bu tesisin Ankara’nın Polatlı İlçesi’nin Avdanlı Mahallesi’nde, mera ve ağnam alanı vasfı taşıyan araziye yapılacağına dair yazışmalar 2022 yılında ortaya çıkmıştır. Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu’nun (TENMAK) 07.07.2022 tarihli ve 88923049-56090 sayılı ve 21.07.2022 tarihli ve 88923049-57154 sayılı yazılarında Polatlı ilçesi Avdanlı Mahallesi 101 ada 1 no’lu 1.697.952,03 m² mera vasıflı alanın 1544.463,08 m²’lik kısmı ve 101 ada 2 no’lu 4.814.964,07 m²’lik Ağnam Yeri (Koyun Yeri) vasıflı alanın 2.455.536,92 m²’lik kısmı olmak üzere 2 parselde toplam 4.000.000,00 m²’lik alanın Radyoaktif Atık Yönetimi Merkezi ve Radyoaktif Atık Bertaraf ve Depolama Yerleşkesi olarak kullanılmak üzere tahsis amacının değiştirilmesi istendiği anlaşılmaktadır. Bu yazışma sonrası 2024 yılı başlarında söz konusu arazide haritacılık çalışmalarının başladığına dair basına yansıyan haberler olduysa da resmi olarak projenin durumuna ilişkin başkaca bir açıklamaya ve bilgiye rastlanılmamıştır.

Bu bağlamda kamunun bilgi sahibi olma hakkı ve şeffaflık ilkesi gereği aşağıdaki hususların aydınlatılmasını rica ederiz:

1. 29 Ekim 2024’te açılması planlandığı duyurulan Akkuyu Nükleer Santralinin nükleer atıklarının bertaraf edilmesine ilişkin Bakanlığınızın bir çalışması var mıdır? Nükleer Santralin ilan edilen açılışına aylar kalmışken kurulu bir radyoaktif atık bertaraf tesisi olmadığı düşünüldüğünde bu süreçte ortaya çıkacak radyoaktif atıklar nasıl bertaraf edilecektir?
2. Bu kapsamda “Radyoaktif Atık Yönetimi Merkezi ve Radyoaktif Atık Bertaraf ve Depolama Yerleşkesi” kurulması düşünülen alan/alanlar nerelerdir?
3. Polatlı İlçesi Avdanlı Mahallesi’nde bir Radyoaktif Atık Yönetimi Merkezi ve Radyoaktif Atık Bertaraf ve Depolama Yerleşkesi kurulması planlanmakta mıdır?
4. Mersin Akkuyu ve Sinop İnceburun’un yanı sıra Tekirdağ’da üçüncü bir nükleer enerji santrali kurulmasına ilişkin planlar geçtiğimiz aylarda resmi olarak açıklanmış ve medyaya yansımıştır. Planlanan bu üç nükleer santralin radyoaktif atıklarının bertarafı için kaç tane Radyoaktif Atık Yönetimi Merkezi ve Radyoaktif Atık Bertaraf ve Depolama Yerleşkesi kurulması planlanmaktadır. Bu tesisler nerelerde kurulacaktır?
5. Mersin Akkuyu’da kurulmakta olan Nükleer Enerji Santralinin nükleer atıkları yapımı üstlenen Rusya firma öncülüğündeki konsorsiyum tarafından götürülecek midir, yoksa Türkiye toprakları içinde mi bertaraf edilecektir? Nükleer atığın bertarafına ilişkin Rusya ile ikili anlaşma ve sözleşmelerle belirlenen ilke ve kurallar nelerdir?
6. İlgili yazışmalarda Polatlı’da planlanan Radyoaktif Atık Yönetimi Merkezi ve Radyoaktif Atık Bertaraf ve Depolama Yerleşkesi’nin 4.000.000,00 m² gibi devasa bir alana kurulacağı belirtilmektedir. Bu tesisin kapasitesi ne kadardır? Bu tesis sadece Akkuyu Nükleer Enerji Santralinin atıkları için mi planlanmıştır? Depolama ve bertaraf hizmeti vermek üzere ileriki yıllarda yurtdışından nükleer atık ithal edilmesi planlanmakta mıdır?
7. Ankara’nın Polatlı İlçesi’nin Avdanlı Mahallesi’ne bir nükleer atık bertaraf tesisi kurulması için, TENMAK’ın yukarıda alıntılanan 101 ada 1 parsel no’lu mera vasıflı alanın ve 101 ada 2 parsel no’lu koyun alanı vasıflı arazinin toplam 4.000.000,00 m² kısmının tahsis amacının Radyoaktif Atık Yönetimi Merkezi ve Radyoaktif Atık Bertaraf ve Depolama Yerleşkesi olarak kullanılmak üzere tahsis amacının değiştirilmesi talebi ile ilgili ne karar verilmiştir? Söz konusu yazılarda talep edilen araziler için kullanım amacı değişikliği ve tahsis yapılmış mıdır?
8. “Radyoaktif Atık Yönetimi Merkezi ve Radyoaktif Atık Bertaraf ve Depolama Yerleşkesi” kurulmasına ilişkin 2024 yılında yapılacağı söylenen Saha Karakterizasyonu çalışması ve hazırlanacağı söylenen Çevre Etki Değerlendirme (ÇED) raporu tamamlanmış mıdır? “Radyoaktif Atık Yönetimi Merkezi ve Radyoaktif Atık Bertaraf ve Depolama Yerleşkesi” kurulmasına ilişkin çalışmalar hangi aşamadadır?