İzmir Seferihisar’da, 1. Derece Doğal SİT Alanı iken İnşaat Gerçekleşmiş Bölgenin SİT Derecesinin Düşürülmesi Hakkında Önerge

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Aşağıdaki soruların Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet ÖZHASEKİ tarafından Anayasa’nın 98’inci ve İçtüzüğün 96’ncı ve 99’uncu maddeleri gereğince yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederim.

İbrahim AKIN

İzmir Milletvekili

İzmir ili, Seferihisar ilçesinde yer alan, 36.Grup (Sığacık-Seferihisar Mahalleleri) Doğal Sit Alanı Bakanlık Makamının 05.09.2022 tarih ve E.4492950 Olur’u ile ‘‘Doğal Sit-Nitelikli Doğal Koruma Alanı’’ ve ‘‘Doğal Sit-Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı’’ olarak tescil edilmiştir. 05.01.2017 tarihli 99 sayılı Resmi Gazete “Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanları” düzenlemekte, bu alanları doğal ve kültürel bakımdan uyumlu düşük yoğunlukta faaliyetler, turizm ve yerleşimlere izin veren alanlar olarak değerlendirmektedir.

1995 yılında doğal SİT alanı olarak ilan edilen Sığacık-Seferihisar Mahalle bölgelerinin yeni haritasında, bahsi geçen karar sonrası, “kesin korunacak hassas alan” bölgesi kaldırılmıştır. Sit derecesi düşürülen bölge, 1995 yılındaki karara göre 1. Derece doğal sit alanı iken, alan korunmamış, alana villa tipi site inşa edilmiştir. Hepsiemlak.com, sahibinden.com gibi sitelerde kolaylıkla erişilebileceği gibi, “Mekan Sitesi” olarak adlandırılan bu bölgedeki villalar satışa sunulmakta, girilen bilgiler doğrultusunda bina yaşları 16 ile 21 arasında değişmektedir. Yani söz konusu alanın SİT statüsü değişmeden önce, kesin korunacak bir bölge iken, bu bölgeye site inşaatının yapımına ve sonrasına ilişkin herhangi bir müdahale yapılmamıştır.

13 Aralık 2023 tarihinde Cumhurbaşkanlığı imzası ile bazı alanların ormanlık alan vasfından çıkarıldığı gündeme gelmişti. Orman vasfı düşürülen alanlar içerisinde içerisinde söz konusu SİT derecesi düşürülen alana yakın bir alan da söz konusu.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın bütün bu detaylara rağmen, kesin korunacak hassas alan olarak addedilmiş bir bölgenin korumasını sağlamaması, usulsüz bir biçimde inşa edilmiş siteye dair herhangi bir yaptırım uygulamaması bilakis SİT durumunu değiştirmesi ve kontrollü kullanıma açması kamusal yarar anlayışının sorgulanmasına sebebiyet vermiş ve bir dizi sorunun açıklığa kavuşturulmasını elzem kılmıştır.

Bu bağlamda;

1. Bakanlık, 1. derece doğal SİT alanı iken, şu an haritalarda 161. sk olarak görülebilecek alana inşa edilmiş Mekan Sitesi’ne nasıl izin vermiştir? İlgili izinlerin bakanlık bünyesinde sorumluları kimlerdir? Söz konusu site inşaatına ilişkin herhangi bir soruşturma yürütülmüş müdür?
2. Bölgedeki inşaat ve yapılaşmadan doğan ekolojik zararlar ve sonuçları nelerdir?
3. Daha önce “kesin korunacak hassas alan”ın 2022’de SİT durumunun değiştirilmesinin gerekçesi nedir? Bu karar hangi resmi ve bilimsel çalışmalar doğrultusunda verilmiştir? Bu çalışmalar kimler tarafından gerçekleştirilmiştir?
4. Kararın verilmesinde bakanlık hangi kurum ve kuruluşlardan bilgi talep etmiştir? Bu bilgilerin detayları nelerdir?
5. Bölgenin yapılaşmaya açılmasıyla, nüfusta ne gibi değişiklikler olmuştur? Artan nüfusun doğal çevreye etkileri ile ilgili herhangi bir çalışma yapılmış mıdır? Yapılmış ise sonuçları nelerdir? Bölge artan nüfusu kaldırabilecek kapasiteye sahip midir?
6. SİT durumu değişen alana dair bu zamana kadar yapılmış hukuki itirazlar nelerdir? Bakanlığın bu itirazlar karşısındaki tutumu ve değerlendirmeleri nelerdir?