TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Aşağıdaki soruların Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan tarafından Anayasa’nın 98’inci ve İçtüzüğün 96’ncı ve 99’uncu maddeleri gereğince yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederim.

İbrahim AKIN

İzmir Milletvekili

Balıkesir’in Karesi ilçesi Kavaklı Mahallesi’nde faaliyet gösteren ZSR Patlayıcı San. A.Ş. adlı fabrikanın kapsül üretimi yapılan bölümünde 24 Aralık 2024 günü henüz nedeni bilinmeyen bir patlama yaşanmıştır. Son gelen haberler 8’i kadın 11 kişinin hayatını kaybettiği, 3 kişinin ise yaralandığı bilgisini vermektedir. Bu patlama haberi ile beraber fabrikaya ilişkin çeşitli iddialar gündeme gelmiştir.

Fabrika önceden Yavaşçalar Av ve Spor Malzemeleri’ne ait iken 2016’da sahibi tutuklandıktan sonra TMSF tarafından şirkete el konulmuştur. 2017’de Sarsılmaz Mühimmat, TMSF ihalesinde şirketi satın almış ve 2018’de Zirve Holding ve Senta Madencilik ortak olmuş, ismi ZSR olarak değiştirilmiştir. Rekabet Kurulu’nun kararına göre Nisan 2024’te, ZSR Patlayıcı’nın belli orandaki hissesi Topalipo A.S.’ye devredildi. Slovakya’da kurulmuş bir savunma sanayi şirketi özellikle Ukrayna’ya yoğun mühimmat satan Çekya’daki Defence Export A.S.’ye bağlı. Balıkesir-Slovakya-Çekya-Ukrayna hattında mühimmat ticareti yapılmaktadır. Ayrıca şirket 12 Mayıs 2022 tarihli Cumhurbaşkanı Kararı ile çok ciddi teşvikler almıştır. Gümrük Vergisi Muafiyeti, KDV İstisnası, KDV İadesi, Vergi indirim oranı: %100, Yatırıma katkı oranı: %80, Yatırıma katkı tutarının yatırım döneminde kullanılabilecek oranı: %100, Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği (10 yıl), Gelir Vergisi Stopaj Desteği (10 yıl), Nitelikli Personel Desteği, Faiz veya Kar Payı Desteği, Enerji Desteği.

Ayrıca Ticaret Sicil Gazetesi’nde yer verilen bilgilere göre, ZSR Patlayıcı’nın 23 Aralık 2024’te yani patlamadan bir gün önce temsil yetkililerindeki değişikliklerde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Müdürü Selim Özbudak yerini Hulusi Yağız Aboumarsa’ya bırakmıştır.

Bu bağlamda;

1. Bakanlığınız 24 Aralık 2024 tarihinde yaşanan bu patlama sonrası işletmeye ilişkin bir müfettiş atamış mıdır? Patlamaya ilişkin bulgular nelerdir? Bakanlığınız tarafından ne tür yaptırımlar uygulanmıştır/uygulanacaktır?
2. Patlamanın yaşandığı firma Mayıs 2022 kaç kez denetlenmiştir? Bu denetleme bulguları nelerdir?
3. Fabrikanın güvenlik protokolü var mıdır? Var ise kaza öncesinde bu protokol uygulanmış mıdır?
4. Fabrika işletme emniyeti bakımından halen tehlikeli olmaya devam etmekte midir?  Tehlikenin devam etmesi halinde fabrika kapatılacak mıdır? Ne tür önlemler alınmıştır?
5. Patlamadan bir gün önce İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Müdürü değişmiştir. Patlama sorumluluğunda adı geçen kişi kim olacaktır, bu nasıl belirlenecektir?
6. Mayıs 2022’den bu yana sigorta pirimi işveren hissesi desteği alan kaç şirket vardır?

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Aşağıdaki soruların Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih KACIR tarafından Anayasa’nın 98’inci ve İçtüzüğün 96’ncı ve 99’uncu maddeleri gereğince yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederim.

İbrahim AKIN

İzmir Milletvekili

Balıkesir’in Karesi ilçesi Kavaklı Mahallesi’nde faaliyet gösteren ZSR Patlayıcı San. A.Ş. adlı fabrikanın kapsül üretimi yapılan bölümünde 24 Aralık 2024 günü henüz nedeni bilinmeyen bir patlama yaşanmıştır. Son gelen haberler 8’i kadın 11 kişinin hayatını kaybettiği, 7 kişinin ise yaralandığı bilgisini vermektedir. Bu patlama haberi ile beraber fabrikaya ilişkin çeşitli iddialar gündeme gelmiştir.

Fabrika önceden Yavaşçalar Av ve Spor Malzemeleri’ne ait iken 2016’da sahibi tutuklandıktan sonra TMSF tarafından şirkete el konulmuştur. 2017’de Sarsılmaz Mühimmat, TMSF ihalesinde şirketi satın almış ve 2018’de Zirve Holding ve Senta Madencilik ortak olmuş, ismi ZSR olarak değiştirilmiştir. Rekabet Kurulu’nun kararına göre Nisan 2024’te, ZSR’nin belli orandaki hissesi Topalipo A.S.’ye devredildi. Slovakya’da kurulmuş bir savunma sanayi şirketi özellikle Ukrayna’ya yoğun mühimmat satan Çekya’daki Defence Export A.S.’ye bağlı. Balıkesir-Slovakya-Çekya-Ukrayna hattında mühimmat ticareti yapılmaktadır. Ayrıca şirket 12 Mayıs 2022 tarihli Cumhurbaşkanı Kararı ile çok ciddi teşvikler almıştır. Gümrük Vergisi Muafiyeti, KDV İstisnası, KDV İadesi, Vergi indirim oranı: %100, Yatırıma katkı oranı: %80, Yatırıma katkı tutarının yatırım döneminde kullanılabilecek oranı: %100, Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği (10 yıl), Gelir Vergisi Stopaj Desteği (10 yıl), Nitelikli Personel Desteği, Faiz veya Kar Payı Desteği, Enerji Desteği.

Bu bağlamda;

1. Bakanlığınız hangi gerekçelerle bu fabrikaya yukarıda bahsi geçen teşviklerin tümünü vermiştir?
2. Bu işletmeye verilen teşviklerle sağlanan desteğin toplam tutarı ne kadardır?
3. 2022’den bu yana Türkiye’de teşvik verilen şirket sayısı kaçtır? Bu şirketler hangi alanlarda faaliyet göstermektedir? Verilen bu teşvik miktarı nedir?
4. Mayıs 2022’den bu yana KDV istisnası uygulanan ve yatırıma katkı oranı teşviki alan şirket sayısı kaçtır? Bunların içerikleri ve uygulanan istisna oranı nedir?
5. Mayıs 2022’den bu yana gümrük vergisi muafiyeti alan şirket sayısı kaçtır? Bunlar hangi sektörlerde faaliyet göstermektedir? Uygulanan muafiyetlerin toplamı ne kadardır?
6. Mayıs 2022’den bu yana faiz veya kâr payı desteği verilen şirket sayısı kaçtır? Bunlara verilen destek ne kadardır?